piątek, 9 sierpnia 2013

Poeta

"zegar odmierza godziny głupstwa, ale mądrości nie mierzą zegary"


"Jest duża różnica między apokaliptycznymi wizjami z pana pierwszych wierszy a afirmacją świata.

- Tamte wiersze musiały takie być, inaczej bym się utopił w złości, w beznadziei, którą widziałem dokoła. Musiałem odreagować, pisząc. Boleśnie odczuwałem, jak wadliwy jest gatunek ludzki. Popełniamy fatalne błędy. Bezmyślnie niszczymy nasze życie, otoczenie, nie poświęcając im uwagi. Każdego dnia wycinamy drzewa, żeby zbudować kolejne domy. Nie myślimy o tym, jaka jest skala zniszczeń. Że dla wielu gatunków te drzewa są domem. Tracimy gatunki z prędkością światła. 40 lat temu traciliśmy jeden gatunek na tydzień, teraz tracimy co kilka sekund. Te gatunki raz wymarłe nie wrócą. Więc w tym sensie nadal patrzę na świat bardzo pesymistycznie. Ale sadzę drzewa, ratuję niektóre ich gatunki, gdybym nie miał resztki nadziei, nie robiłbym tego. Teraz widzę też, że jesteśmy cudownymi stworzeniami, tylko trudno jest nam dać światu piękno, które w nas jest. To ludzkość wydała Chopina, Mozarta i ich muzykę. Poezję Homera i Szekspira. Jezusa i Buddę. Wielkie wizje. Budda mówi, że świat palą chciwość, nienawiść i złudzenie. Gdyby je odwrócić - chciwość stałaby się hojnością, nienawiść współodczuwaniem, a złudzenie zamieniłoby się w mądrość. Jak wielu ludzi może to zrobić? Najważniejsze jest to, aby kochać każdą chwilę. Nie ma już we mnie mimo świadomości tego, co się dzieje na świecie, zanurzania się w poczuciu katastrofy, staram się coś z siebie dać światu."

Rozmowa Remigiusza Grzeli z Williamem Stanleyem Merwinem, Zwierciadło, sierpień 2013



     To cytat z bardzo ciekawej rozmowy z niezwykle utytyłowanym a zupełnie mi nie znanym poetą... W.S. Merwin jest Amerykaninem, ma 86 lat i mieszka na Hawajach uprawiając wielki ogród, gdzie posadził 590 gatunków palm z całego świata. To więcej niż w jakimkolwiek ogrodzie botanicznym. To właśnie w tym ogrodzie znika dla niego czas. Jak mówi, a raczej cytuje Williama Blake'a "zegar odmierza godziny głupstwa, ale mądrości nie mierzą zegary", a dla Merwina bycie w ogrodzie jest mądrością, której nie mierzą zegary.

     Ta rozmowa rezonuje we mnie podczas obecnego pobytu na wsi. Las, jeziora, pola, cisza pozwalają mi odczuć chyba coś podobnego. W takim naturalnym świecie jakoś niewinnie zapominam o czasie, wszystkich tragediach, dramatach i ogólnie ludzkości, która pędzi gdzieś na oślep niszcząc wszystko po drodze. A w tym tłumie ja. Na chwilę uciekłam do lasu, ale czy to oznacza, że nie należę już do tego tłumu? 

...staram się coś z siebie dać światu... Zdanie zasiane. Niech kiełkuje. Może jakaś palma z niego we mnie wyrośnie?

     A swoją drogą, to polecam Wam rozmowy R. Grzeli w Zwierciadle. Nawet tę z Mirosławem Mrożkiem, którą zdołał przeprowadzić do końca. Ja po 5 pytaniu pewnie bym się popłakała i wyszła do toalety nie wracając jak z nietrafionej randki w ciemno. Ale ta z Masłowską jest już super. Może dlatego, że jestem jej skrytą psychofanką. Specyficzną, bo znam jej twórczość z jednego filmu, jednej książki, jednego reportażu z Chin i wszystkich felietonów dla Zwierciadła właśnie (wielbiciel twórczości przeczytałby więcej, ale psychofance wystarcza właśnie tyle). Rzucam się na te feliotony zaraz jak tylko dostanę gazetę w ręcę. Ale o tym kiedy indziej.
     Jeśli zobaczycie mnie na jakimś drzewie w ramach protestu, to będzie to pewnie drzewo przed redakcją Zwierciadła, jeśli przestaną publikować Masłowską.

    To tyle o drzewach i literaturze na dzisiaj. 

William Stanley Merwin